بررسی میزان آشنایی مدیران‌ارشد مالی دستگاه‌های اجرایی استان فارس با روش‌های نوین بودجه‌ریزی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار حسابداری دانشگاه شیراز و حسابدار رسمی

2 کارشناس ارشد حسابداری از دانشگاه شیراز

چکیده

مقدمه: هدف این پژوهش بررسی میزان آشنایی مدیران‌ارشد مالی دستگاه‌های اجرایی استان فارس با روش‌های نوین بودجه‌ریزی و همچنین بررسی میزان موافقت یا مخالفت آن­ها با تغییر و تحولات جاری در نظام بودجه‌ریزی دستگاه‌های اجرایی محل فعالیت آن­ها است.
روش پژوهش: مطالعه حاضر، از نوع پژوهش­های پیمایشی است که جهت گردآوری اطلاعات لازم، 78 پرسش‌نامه پژوهشگر ساخته در بین مدیران‌ارشد مالی دستگاه‌های اجرایی استان فارس توزیع شده است. برای آزمون دو فرضیه اصلی و دوازده فرضیه فرعی پژوهش، از آزمون­های آماری دوجمله­ای، کای مربع و من­ویتنی استفاده شده است.
یافته‌ها: نتایج حاصل از پژوهش بیانگر آن است که سطح آشنایی مدیران ارشد مالی دستگاه‌های اجرایی استان فارس با روش‌های نوین بودجه‌ریزی همچون روش بودجه‌ریزی بر مبنای صفر، روش بودجه‌ریزی برنامه‌ای و نظام طرح‌ریزی، برنامه­ریزی و بودجه‌ریزی، پایین است، ولی، روش بودجه‌ریزی عملیاتی از این قاعده مستثنی است. همچنین، نتایج بدست­آمده نشان می‌دهد که مدیران مورد بررسی، روش بودجه‌ریزی مورد استفاده در دستگاه اجرایی محل فعالیت خود را مناسب تشخیص نداده و به میزان زیادی با تغییر روش بودجه‌ریزی موافق هستند.
نتیجه‌گیری: بر مبنای یافته‌های پژوهش، سطح آشنایی مدیران‌ارشد مالی دستگاه‌های اجرایی استان فارس با روش‌های نوین بودجه‌ریزی به­جز روش بودجه‌ریزی عملیاتی، پایین است. از نظر آزمودنی‌ها، ضرورت تغییر روش بودجه‌ریزی در دستگاه اجرایی محل فعالیت آن‌ها تابعی از میزان آشنایی مدیران ارشد با روش‌های نوین بودجه‌ریزی نیست.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

An Investigation into the Level of Familiarity of Chief Financial Officers with New Methods of Budgeting in Fars Province Authorities

نویسندگان [English]

  • Gh. Mahdavi 1
  • M. Golmohammadi 2
1 Associate Professor of Accounting, Shiraz University and Certified Public Accountant
2 Master of Accounting, Shiraz University
چکیده [English]

Introduction:  The aim of this study was to investigate the degree of familiarity of chief financial officers with new budgeting methods in executing agencies of Fars province. Additionally, their level of agreement or disagreement with the current modifications and developments in the budgeting systems of their local authorities was aimed at.
Methods: The data for this survey research were acquired through a researcher-made questionnaire which was distributed among 78 chief financial officers in executive agencies of Fars province. Using the statistical methods of ‘Binomial Test’, ‘Chi-Square’, and ‘Mann Whitney’, the data were analyzed to test the two major hypotheses along with the twelve minor ones.
Results: The results of the study show that the degree of familiarity of chief financial officers in executive agencies of Fars province with new budgeting methods, such as the zero-based budgeting, program budgeting method, and planning and programming budgeting system is low except for operational budgeting method. Furthermore, it was found that the managers in this study do not view the budgeting method used by their local authorities satisfactory, and hence they opt for changes in budgeting methods to a great extent.
Conclusion: the findings of the current study demonstrate that the degree of familiarity of chief financial officers with new budgeting methods except for the ‘operational budgeting method’ in Fars province was low. Moreover, their views concerning the necessity of modifying budgeting methods in their local authorities are not due to their familiarity with the new methods of budgeting.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Budgeting Approaches
  • Budgeting Methods
  • Authorities
  • Operational Budgeting

مراجع

ابراهیمی‌نژاد، مهدی و اسفندیار فرج­وند (1380). بودجه از تنظیم تا کنترل. تهران: انتشارات سمت.
اسعدی، محمود؛ ابراهیمی، محسن؛ و جبار باباشاهی (1387). «شناسایی موانع استقرار بودجه عملیاتی در گمرک جمهوری اسلامی ایران براساس مدل شه». دومین کنفرانس بین­المللی بودجه‌ریزی عملیاتی، تهران، 18 و 19 اردیبهشت‌ماه.
پناهی، علی (1386). بودجه‌ریزی عملیاتی (در نظریه و عمل). تهران: دفتر مطالعات برنامه و بودجه مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
حسن­آبادی، محمد و علیرضا نجار­صراف (1385). مدل جامع نظام بودجه‌ریزی عملیاتی (مدل الماس). چاپ سوم، تهران: مرکز آموزش و تحقیقات صنعتی ایران.
خدامی­پور، احمد و غلامرضا حاجی­زاده (1388). «تأثیر پاسخ‌گویی بر سطح اطمینان و مقاومت در مقابل تغییر نسبت به سیستم حسابداری». فصلنامه تحقیقات حسابداری و حسابرسی، سال اول، شماره 2، ص‌ص. 94-113.
خدامی­پور، احمد و مهدی زینالی (1386). «سیستم بودجه‌ریزی بر مبنای عملکرد و تأثیر آن بر عملکرد و مسئولیت پاسخ‌گویی دولت». فصلنامه حسابرس، شماره 37، ص‌ص. 56-60.
خضری، محمد؛ قاسمی، محمد؛ و بهزاد لامعی (1384). «درآمدی بر مبانی نظری بودجه‌ریزی»، فصلنامه مجلس و پژوهش، سال دوازدهم، شماره 47، ص‌ص. 129-159.
سرمد، زهره؛ بازرگان، عباس؛ و الهه حجازی (1385). روش‌های تحقیق در علوم رفتاری. چاپ دوازدهم، تهران: انتشارات آگه.
سعیدااردکانی، سعید؛ شاهی، طاهره؛ فرجام، رستم؛ و فاطمه موسی­نژاد (1389). «بودجه‌ریزی عملیاتی و چالش­های آن در ایران». فصلنامه حسابدار رسمی، 
شماره 20، ص‌ص. 141-146.
سیف، علی­اکبر (1382). روش‌های اندازه­گیری و ارزیابی آموزشی. چاپ دهم، تهران: نشر دوران.
شبیری­نژاد، علی­اکبر (1372). «نقدی بر نظام بودجه‌ریزی ایران». فصلنامه مجلس و پژوهش، سال اول، شماره اول، ص‌ص. 135-151.
صفایی، علیرضا (1386). «بودجه‌ریزی عملیاتی و بسترهای مورد نیاز آن». فصلنامه حسابرس، شماره 37، ص‌ص. 48-49.
صفری، سعید و داوود غلامرضایی (1385). «طراحی الگوی بودجه‌ریزی عملیاتی دستگاه‌های اجرایی کشور». دوماهنامه توسعه انسانی پلیس، سال سوم، شماره 8، ص‌ص. 3-42.
ضیایی، محمدصادق؛ امیری، مجتبی؛ و محسن ابراهیمی (1387). «شناسایی موانع استقرار بودجه عملیاتی در دانشگاه تهران». فصلنامه بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، شماره 51، ص‌ص. 87-102.
طالب­نیا، قدرت­اله و فاطمه محمودی (1385). «بررسی مشکلات پیاده­سازی بودجه‌ریزی عملیاتی در سازمان‌های دولتی و ارائه راهکارهای لازم جهت کاهش موانع». کنترولر، سال چهل و یکم، دوره دوم، شماره 21، ص‌ص. 26-46.
طاهر­خانی، سیاوش (1381). «شناخت دلایل عدم استفاده از روش‌های نوین بودجه­بندی در ایران (شرکت‌های پذیرفته­شده در بورس اوراق­بهادار تهران)». پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
فرزانه، حیدر (1386). «بررسی موانع اجرایی حسابرسی عملیاتی در دستگاه‌های اجرایی از دیدگاه مدیران و کارشناسان دیوان محاسبات کشور». دانش حسابرسی، سال هفتم، شماره 24، ص‌ص. 28-41.
قاسمی، محمد (1383). «رئیس جمهور و چالشی به نام بودجه‌ریزی در ایران». فصلنامه مجلس و پژوهش، سال 11، شماره 46، ص‌ص. 92-113.
قاسمی، محمد؛ پناهی، علی؛ خضری، محمد؛ مخبر، عباس؛ و علی­اکبر شبیری­نژاد (1387). بودجه‌ریزی در ایران: بودجه و دست­اندرکاران (نظرسنجی). چاپ اول، تهران: مجلس شورای اسلامی، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
کیومرثی، فیروز (1387). بودجه و بودجه‌ریزی دولتی. چاپ اول، تهران: انتشارات بال.
محمدی­تهینه، بهروز (1377). «بررسی علل مقاومت کارکنان در مقابل اصلاح و بهینه­سازی سیستم­ها و روش­ها و ارائه استراتژی­های مناسب جهت جلب همکاری آن­ها در وزارت جهاد سازندگی». پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشکده مدیریت دانشگاه تهران.
موسوی، سید جمال­الدین و بذرافشان مقدم (1387). «بودجه‌ریزی هوشمند». دومین کنفرانس بین­المللی بودجه‌ریزی عملیاتی، تهران: 18 اردیبهشت.
مهدوی، غلامحسین (1387). (برگرداننده). حسابداری سازمان­های دولتی و مؤسسات غیرانتفاعی. جلد اول، چاپ هفتم، تهران: سازمان حسابرسی، مدیریت بررسی‌های فنی و حرفه­ای.
مؤمنی، منصور (1389). تحلیل­های آماری با استفاده از SPSS. چاپ سوم، تهران: کتاب نو.
Alaa-Aldin, A. A. (2007). “Zero-Base Budgeting: Employees Perceptions and Attitudes in Brunei Public Sector Organizations”. JKAU: Econ. And Adm., Vol. 21, No. 1, pp. 3-14.
Andrews, M. (2004). “Authority, Acceptance, Ability and Performance-based Budgeting Reforms”. The International Journal of Public Sector Management, Vol. 17, No. 4, pp. 332-344.
Bertschneider, S; Straussman, J. D.; and D. Mullins (1988). “Do Revenues Forecast Effective Budget Setting”. Policy Sciences, Vol. 21, (November-December), pp. 305-325.
Broom, C. A. and L. A. McGuire (1995). “Performance-Based Government Models: Building a Track Record”. Public Budgeting and Finance, Vol. 15, No. 4, pp. 3-17.
Caiden, N. (2010). “Challenges Confronting Contemporary Public Budgeting: Retrospectives/ Prospective from Allen Schick”. Public Administration Review, Vol. 70, No. 2, pp. 203-210.
Crecine, J. (1969). Government Problem Solving. Chicago: Rand McNally.
Cullis, J. and P. Jones (1998). Public Finance and Public Choice. Oxford: Oxford University Press.
Dean, P. N. (1986). “Assessing the Performance Budgeting Experiment in Four Developing Countries”. Financial Accountability and Management, Vol. 2, No. 1, pp. 0267-4424.
Debets, R. (2007). “Performance Budgeting in Netherland”. OECD Journal on Budgeting, Vol. 7, No. 4, pp. 103-122.
Forrester, J. P. and G. B. Adams (1997). “Budgetary Reform through Organizational learning: Toward an Organizational Theory of Budgeting”. Administration and Society, Vol. 28, No. 4, pp. 466-488.
Fozzard, A. )2001). The Basic Budgeting Problem: Approaches to Resource Allocation in the Public Sector and Their Implications for Pro-Poor Budgeting. London: Center for Aid and Public Expenditure, Overseas Development Institute.
GAO. (1999). Preformance Budgeting: Initial Experiences Under The Results Act In Linking Plans With Budgets. Available at:  www.gao.gov/cgi-bin/getrpt?GAO-99-302T/ 13082011.
GAO. (2003). Performance Budgeting: Current Developments and Future Prospects. Available at: http://www.gao.gov/cgi-bin/getrpt?GAO-03-595T/ 13082011.
GAO. (2005a). 21st Century Challenges: Performance Budgeting (Could Help Promote Necessary Reexamination). Available at: www.gao.gov/cgi-bin/getrpt?GAO-05-709T/ 13082011.
GAO. (2005b). Performance Budgeting: States’ Experiences Can Inform Federal Efforts. Available at: www.gao.gov/cgi-bin/getrpt? GAO-05-215/ 13082011.
Gibran, J. M. and A. Sekwat (2009). “Continuing the Search For a Theory of Public Budgeting”. Journal of Public Budgeting, Accounting and Financial Management, Vol. 21, No. 4, pp. 617-644.
Ginnerup, R.; Broeng Jorgensen, T.; Mpller Jacobsen, A.; and N. Refslund (2007). “Performance Budgeting in Denmark”. OECD Journal on Budgeting, Vol. 7, No. 4, pp. 67-90.
Hawke, L. (2007). “Performance Budgeting in Australia”. OECD Journal on Budgeting, Vol. 7, No. 3, pp. 133-147.
Jermias, J. (2006). “The Influence of Accountability on Overconfidence and Resistance to Change: A Research Framework and Experimental Evidence”. Management Accounting Research, Vol. 17, pp. 370-388.
Joyce, P. G. (1993). “Using Performance Measures for Federal Budgeting: Proposals and Prospects”. Public Budgeting and Finance, Vol. 13, No. 4, pp. 3-17.
Key, V. O. (1940). “The Lack of a Budget Theory”. American Political Science Review, Vol. 34, No. 6, pp. 1137-1144.
Kim, J. M. (2007). “Performance Budgeting in Korea”. OECD Journal on Budgeting, Vol. 7, No. 4, pp. 91-101.
Koven, S. G. (1999). Public Budgeting in the United States: The Cultural and Ideological Setting. Washington, D. C.: Georgetown University Press.
Kraan, D. J. (2007). “Programme Budgeting in OECD Countries”. OECD Journal on Budgeting, Vol. 7, No. 4, pp. 7-47.
Küchen, T. and P. Nordman (2008). “Performance Budgeting in Sweden”. OECD Journal on Budgeting, Vol. 8, No. 1, pp. 49-59.
Lee, J. Y. and X. Wang (2009). “Assessing the Impact of Performance-Based Budgeting: A Comparative Analysis across the United States, Taiwan and China”. Public Administration Review, Special Issue, pp. 61-66.
LeLoup, L. (1988). From Micro-Budgeting to Macro-Budgeting Evolution in Theory and Practice, In Irene Rubin (ed.), New Directions in Budgeting Theory. Albany: State University of New York Press.
McGill, R. (2001). “Performance Budgeting”. International Journal of Public Sector Management, Vol. 14, No. 5, pp. 376-390.
McCormack, L. (2007). “Performance Budgeting in Canada”. OECD Journal on Budgeting, Vol. 7, No. 4, pp. 49-66.
Melkers, J. E. and K. G. Willoughby (1998). “The State of the States: Performance-Based Budgeting Rquirements in 47 out of 50”. Public Administration Review, Vol. 58, No. 1, pp. 66-73.
Melkers, J. E. and K. G. Willoughby (2001). “Budgeters’ Views of State Performance-Budgeting System: Distinctions across Branches”. Public Administration Review, Vol. 61, No. 1, pp. 54-64.
Moore, P. (1980). “Zero-Base Budgeting in American Cities”. Public Administrative Review, Vol. 41, (March/ April), pp. 229-235.
Moynihan, D. P. (2005). “What Do We Talk About When We Talk About Performance? Dialogue Theory and Performance Budgeting”. Journal of Public Administration Research and Theory, Vol. 16, pp. 151-168.
National Governors Association (2001). “The Elements, Advantages, and Difficulties Associated with Results-Based Budgeting”. Social, Economic and Workforce Division, 15 July, available at:www.nga.org/center/divisions/1,11 88,C_ISSUE_BRIEF^D_ 4065,00. html/23052010.
Neuby, B. L. (1997). “On the Lack of a Budget Theory”. Public Administration Quarterly, Vol. 21, No. 2, pp. 131-142.
Norman, Z. (2008). “Performance Budgeting in the United Kingdom”. OECD Journal on Budgeting, Vol. 8, No. 1, pp. 78-90.
Nye, R. K. (2009). “Beyond Budget Rationalities: The Social Structure of Performance Budgeting and its Indirect Effects on Organizational Performance within Public Organizations”. Submitted to the Graduate Degree Program in Public Administration and the Graduate Faculty of the University of Kansas in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of Doctor of Philosophy.
Office of Program Policy Analysis and Government Accountability (OPPAGA), State of Florida (1997). Performance-based Program Budgeting in Context: History and Comparison. State of Florida, Tallahassee, FL.
Robinson, M. and J. Brumby (2005). “Does Performance Budgeting Work? An Analytical Review of the Empirical Literature”. Imf Working Paper, pp. 3-5.
Rubin, I. (1989). “Aaron Wildavsky and the Demise of Incrementalism”. Public Administration Review, Vol. 49, (January-February), pp. 78-82.
Rubin, I. (1990). “Budget Theory and Practice: How Good the Fit?”. Public Administration Review, Vol. 50, (March-April), pp. 179-189.
Schick, A. (2007). “Performance Budgeting and Accrual Budgeting: Decision Rules or Analytic Tools?”. OECD Journal On Budgeting, Vol. 7, No. 2, pp. 109-138.
Shea, R. J. (2008). “Performance
Budgeting in the United States”. OECD Journal on Budgeting, Vol. 8, No. 1, pp. 61-73.
Tucker, L. (2000a). GASB SEA Research Case Study: State of Arizona – Focus on Performance. Government Accounting Standards Board, Washington, DC.
Tucker, L. (2000b). GASB SEA Research Case Study: State of Illinois – Emphasis on Accountability and Managing for Results. Washington, DC: Government Accounting Standards Board.
Tucker, L. (2000c). GASB SEA Research Case Study: State of Texas. Washington, DC: Government Accounting Standards Board.
Tucker, L. and W. Campbell (2002). Case Study: Maine. Use and Effects of Using Performance Measures for Budgeting. Washington, DC: Management and Reporting, Government Accounting Standards Board.
Wang, H. H. (1999). “Conditions
to Implement Outcome-Oriented Performance Budgeting: Some Empirical Evidence”. Journal of Public Budegting, Accounting and Financial Management, Vol. 11, No. 4, pp. 533-552.
Wildavsky, A. (1988). Politics of the Budgetary Process. Glenview, IL: Scott Foresman.
Williams, D. (2003). “Measuring Government in the Early Twentieth Century”. Public Administration Review, Vol. 63, No. 6, pp. 643-659.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار